Live Stories from Prishtina

LIVE

25 Dhjetor, 2024

Është festë që nuk i’u takon të gjitha religjioneve por me sa duket të gjithë gëzohen për fëmijët e tyre kur shohin Babadimrin apo pemën e vitit të ri.

Historia tregon gëzimi u mbeti traditë që para ardhjes së fesë, kur i gëzoheshin faktit për zgjatjen e orëve të ditës dhe drejt besimit për rikthimin e diellit në fokus.

Këto janë disa prej fakteve që lidhen me festën e Krishtëlindjeve që sollën pastaj rituale tjera që sot e asaj dite respektohen.


1. Një datë e papërcaktuar për lindjen e Krishtit

Ndryshe nga çfarë mendohet gjerësisht, Bibla nuk përcakton një datë të saktë për lindjen e Jezusit. Historianët mendojnë se ai mund të ketë lindur në pranverë, bazuar në përshkrimin biblik të barinjve që qëndronin jashtë me bagëtitë. Megjithatë, në shekullin IV, Kisha Katolike e shpalli zyrtarisht lindjen e Krishtit si festë, dhe Papa Julius caktoi 25 dhjetorin si datën për ta përkujtuar. Kjo datë përkoi me festivalin pagan Saturnalia, ndonëse mbetet e paqartë nëse kjo ishte një rastësi apo një vendim strategjik.

2. Armëpushimi i Krishtlindjeve

Gjatë Luftës së Parë Botërore, në prag të Krishtlindjeve të vitit 1914, ndodhi një moment i papritur paqeje. Ushtarët në frontin perëndimor ndaluan luftimet për të kënduar këngë festive nga llogoret. Të nesërmen, ushtarët gjermanë dolën dhe iu afruan aleatëve duke uruar “Gëzuar Krishtlindjet” në anglisht. Me kujdes, edhe trupat britanike dolën, shtrënguan duart, shkëmbyen cigare dhe dhurata simbolike. Ky moment, i njohur si “armëpushimi i Krishtlindjeve”, mbetet një nga shembujt e fundit të kalorësisë në kohë lufte.

3. Vizatimi i parë i Santa Claus 

Washington Irving, autori i njohur për “Kalorësin pa Kokë”, ishte gjithashtu përgjegjës për krijimin e imazhit të Santa Claus që fluturon me slitë. Në librin e tij të vitit 1819, “Libri me Skica i Geoffrey Crayon”, ai përshkroi një ëndërr ku Santa Claus lundronte në qiell. Kjo ide ndihmoi në ringjalljen e Krishtlindjeve në SHBA, duke ndikuar edhe autorë si Charles Dickens në veprën e tij “A Christmas Carol”.Me

4. Dreri Rudolph dhe reklamat e Krishtlindjeve

Dreri Rudolph me hundë të kuqe nisi si një krijim reklamash. Në vitin 1939, Robert L. May e konceptoi atë për të tërhequr blerës në Montgomery Ward. Ndërkohë, edhe figura të tjera si Frosty, njeriu prej dëbore, u përdorën për marketing. Në vitet 1890, Frosty shfaqej në reklama për pijet alkoolike, si Jack Daniel’s dhe Ballantine Ale, duke përhapur gëzimin e festave, por gjithashtu duke i lidhur ato me konsumin.

5.Historia e pemës së Krishtlindjeve

Para ardhjes së Krishtërimit, gjermanët zbukuronin drurët e gjelbër gjatë solsticit të dimrit për të ndriçuar ditët e zymta. Pema e Krishtlindjeve u bë traditë në Strasburg gjatë shekullit XVII dhe më pas u përhap në SHBA me emigrantët gjermanë në vitet 1820. Kur mbretëresha Viktoria u martua me princin Albert të Gjermanisë, ajo solli këtë zakon në Angli. Deri në vitin 1848, pema mbretërore e Krishtlindjeve u publikua në gazetat amerikane, duke popullarizuar traditën në mbarë vendin.