19 Mars, 2025

Të gjithëve na pëlqen një histori e mirë, qoftë roman, film apo thjeshtë diçka që një nga miqtë tanë po na shpjegon që e kanë përjetuar. Por pse angazhohemi emocionalisht kur dëgjojmë rrëfime që bazohen në ngjarje të vërtetë?

Momentin që ne ndajmë me të tjerët apo dëgjojmë prej të tjerëve histori që u kanë/na kanë ndihmuar, ato ndikojnë në formimin e të menduarit dhe mënyrën tonë të jetesës.

Truri i personit që tregon një histori dhe e dëgjon atë, mund të sinkronizohet.

Andaj sot po fillojmë një kategori të re e cila e inspiruar nga slogani i radios tonë “Based on a true story” (“bazuar në një histori të vërtetë”/lexo më poshtë historinë e Paper Play Radios), për të ndarë me ju, filma, këngë, receta ushqimi, krijme të diazjnerëve, libra dhe gjithçka tjetër që është e bazuar në histori të vërtetë. Shijojeni!

Filmat e bazuar në histori të vërteta gjithmonë kanë magjepsur audiencën duke ofruar një kombinim të argëtimit dhe realitetit.

Ata lejuan shikuesin të lidhet me figura frymëzuese dhe momente historike që kanë formësuar botën, qoftë duke treguar histori mbijetese, këmbënguljeje apo arritjesh të jashtëzakonshme.

 

 

 

 

Një nga shembujt më të fuqishëm është Schindler’s List (Lista e Shindlerit 1993), i cili rrëfen historinë e Oskar Shindlerit, një biznesmen gjerman që shpëtoi mbi 1200 hebrenjë gjatë Holokaustit.

Ai i punësoi në fabrikat e tij për t’i shpëtuar nga vdekja e sigurt në kampet e përqëndrimit.

Filmi është një dëshmi prekëse e humanizmit dhe sakrificës në një kohë terrori dhe është një nga dramat më të fuqishme mbi Holokaustin.

Schindler’s List është bazuar në librin Schindler’s Ark nga Thomas Keneally.

Xhirimet u zhvilluan kryesisht në Poloni, duke përfshirë dhe vendet e vërteta ku ndodhën ngjarjet.

Spielberg e xhiroi filmin pa ngjyra për të krijuar një ndjesi më autentike të kohës.

 

 

 

 

Përveç historisë, filmat e bazuar në ngjarje të vërteta eksplorojnë edhe luftërat personale dhe arritjet e jashtëzakonshme.

The pursuit of happiness  (Në kërkim të lumturisë – 2006) tregon rrugëtimin e Chris Gardner nga të qenit i pastrehë deri në suksesin si një tregtar aksionesh, duke dëshmuar fuqinë e vendosmërisë dhe shpresës.

Gardner kaloi periudha të vështira duke punuar si praktikant dhe duke luftuar për një të ardhme më të mirë për veten dhe djalin e tij.

Këmbëngulja e personazhit e bënte filmin motivues dhe inspirues.

Një fakt gjatë filmit:

Chris Gardner i vërtetë bën një paraqitje të shkurtër në fund të filmit.

Filmi mori vlerësime të mëdha për interpretimin emocional të Will Smith, i cili u nominua për një Oscar.

 

 

 

 

Një tjetër shembull është The Social Network (Rrjeti social – 2010), i cili rrëfen historinë e krijimit të Facebook-ut. Filmi jep një pasqyrë mbi ambicien, rivalitetin dhe betejat ligjore që shoqëruan themelimin e një prej kompanive më me ndikim të kohës moderne.

Konfliktet ligjore dhe personale mes Zuckerberg dhe ish-miqve të tij, përfshirë Eduardo Saverin dhe binjakët Winklevoss, të cilët e akuzuan për vjedhjen e idesë së tyre.

Edhe pse filmi është bazuar në ngjarje të vërteta, Mark Zuckerberg e ka quajtur atë “më shumë trillim sesa realitet.”

Skenari u shkrua nga Aaron Sorkin, i njohur për dialogjet e shpejta dhe inteligjenta.

 

 

 

 

Po ashtu, filmi, 12 years a slave (12 vjet skllav – 2013) sjell në vëmendje tmerret e skllavërisë në shekullin e 19-të përmes përvojës së Solomon Northup, një njeri i lirë që u rrëmbye dhe u shit si skllav.

Çka të sjellë në mendje historia e Northup nga filmi janë padrejtësitë e së kaluarës dhe rëndësinë e kujtesës historike.

Ai kaloi 12 vite në robëri, duke punuar për pronarë mizorë, derisa u lirua me ndihmën e një avokati të bardhë.

Aktori Chiwetel Ejiofor studioi ditarët e Solomon Northup për të luajtur rolin me saktësi.

Filmi fitoi çmimin Oscar për “Filmin më të mirë” dhe pati një ndikim të madh në diskutimet mbi historinë amerikane.

 

 

 

 

Ndërkohë, Catch me if you can (Më kap po munde 2002), filmi i regjisorit Steven Spielberg  sjellë rrëfimin emocionues mbi jetën e Frank Abagnale Jr., një mashtrues i ri në moshë që e sfidoi FBI-në për vite me radhë.

FBI-ja e ndoqi për vite me radhë dhe agjenti Carl Hanratty (personazh i bazuar tek agjenti i vërtetë Joseph Shea) e kap në fund, por më vonë e punëson për të ndihmuar në identifikimin e mashtrimeve financiare.

Jemi mësuar që shumica e filmave të bazuar në ngjarje reale, të jenë të zhanrit dramë ose romancë. Por edhe jeta e personave real që u shndërruan në filma, kishte ditët të mbushura me momente qesharake dhe komike.

Ky është tipi i filmit të bazuar në ngjarje reale që kombinon dramën me humorin e një të riu gjenial që sfidoi sistemin.

Fakte nga filmi: Frank Abagnale Jr. i vërtetë ka ndihmuar në realizimin e filmit dhe sot është një ekspert sigurie për bankat dhe qeverinë amerikane.

Leonardo DiCaprio u takua personalisht me Abagnale për të mësuar nga sjellja e tij.

 

Paper Play Radio – Based on a true story

Paper Play Radio është më shumë se thjesht një stacion radiofonik; është një projekt i punuar me pasioni që filloi në dhjetor 2020 në Prishtinë, Kosovë. Ajo që filloi si një ëndërr e kahershme e një fëmije, pasi vizitoi radion, mori dhenë dhe në gusht të 2024-ës, Paper e zgjeroi shtrirjen edhe në Shqipëri.

Ky ishte një moment i madh, Paper Play Radio u bë stacioni i parë kosovar që transmeton nga Kosova deri në Shqipëri, pranë kufirit me Greqinë pasioni e një ekipe që adhuron letrat

Ky rrugëtim ka qenë jashtëzakonisht personal dhe emocionues si për ekipin e Paperit, ashtu edhe për krijuesin e tij. Paper Radio ka mision të sjellë shpirtin e vërtetë dhe të papërpunuar urban të Prishtinës tek një audiencë më e gjerë shqiptare. Të shohësh këtë vizion të bëhet realitet, është krenari e madhe.

Misioni kryesor i radios është të promovojë vlera pozitive, kulturën, muzikën dhe artin përfaqëson shpresat e secilit njeri.