8 Tetor, 2025

Në ditët e fundit, në rrjetet sociale janë përhapur gjerësisht disa foto dhe postime që pretendojnë se Greqia ka instaluar “harpa të erës” struktura artistike që, sipas pretendimeve, krijojnë tinguj muzikorë dhe njëkohësisht gjenerojnë energji elektrike për ndriçimin e rrugëve.

Imazhet tregojnë shtylla të larta me tela metalikë që ndriçojnë në mbrëmje dhe lëshojnë muzikë kur fryn era.
Por, sipas verifikimeve të pavarura, ky lajm është plotësisht i rremë.

Pretendimi u përhap fillimisht në rrjete si Facebook, Instagram dhe X (ish-Twitter), ku përdorues të ndryshëm ndanë foto të peizazheve greke të mbushura me instalime në formë të harpave.

Sipas përshkrimeve, këto “harpa të erës” ishin një projekt inovativ që kombinonte artin me teknologjinë e gjelbër duke gjeneruar energji të pastër për ndriçim publik, ndërkohë që krijonin tinguj harmonikë të prodhuar nga era.

Pamjet u shpërndanë me miliona herë dhe morën komente të shumta admirimi për “krijimtarinë dhe inovacionin grek”.

Faqja ndërkombëtare e verifikimit të fakteve Boatos.org ka hetuar pretendimin dhe ka konfirmuar se nuk ekziston asnjë projekt i tillë në Greqi.

Sipas analizës së tyre, imazhet që qarkullojnë janë të gjeneruara nga inteligjenca artificiale (AI). Në to vërehen elemente tipike të dizajnit të AI-së, si detaje jo reale të strukturave, ndriçime joreale dhe deformime në sfondet arkitektonike.

Gjithashtu, asnjë institucion publik grek, kompani energjetike apo artist nuk ka bërë ndonjë njoftim për instalime të tilla.

Pse ky lajm është i pavërtetë

Ekspertët e energjisë thonë se, edhe pse ideja e “harpave të erës” tingëllon poetike, ajo nuk është praktikisht e zbatueshme për të furnizuar ndriçimin publik.

Energjia që mund të prodhohet nga vibrimet e telave të një harpe është minimale dhe nuk mund të përkthehet në fuqi elektrike të përdorshme për ndriçim.

Në fakt, teknologjitë që shfrytëzojnë erën për energji janë turbinat klasike me fletë që rrotullohen, jo struktura të tilla artistike.

Manipulimi përmes imazheve AI

Ky rast tregon edhe një herë sa lehtë mund të përhapen dezinformimet në epokën e inteligjencës artificiale.

Mjetet e krijimit të imazheve, si Midjourney apo DALL·E, janë në gjendje të prodhojnë fotografi hiper-reale që duken si skena të vërteta.

Pa verifikim të burimeve, shumë njerëz mund t’i marrin këto imazhe si prova reale të ngjarjeve apo projekteve që nuk ekzistojnë.

Ky është një shembull i qartë i mënyrës se si teknologjia e AI-së mund të përdoret për të krijuar përmbajtje mashtruese, prandaj lexuesit duhet të jenë gjithnjë skeptikë ndaj “risive” që qarkullojnë në internet pa burime të verifikueshme.