25 Mars, 2025

James Bond është një agjent imagjinar i shërbimit sekret britanik, emri i të cilit është edhe më i famshëm se njeriu që e krijoi atë, Ian Fleming.

Fleming e paraqiti spiunin në 12 romane dhe dy koleksione tregimesh të shkurtra. Madje, edhe pas vdekjes së autorit, Bond vazhdoi të jetonte përmes romaneve të autorizuara dhe një prej ekskluziviteteve më të suksesshme të filmave të të gjitha kohërave.

Edhe nëse nuk keni lexuar kurrë një roman të Bond-it, ka gjëra rreth personazhit që janë bërë pjesë e kulturës popullore. Për shembull, ju ndoshta e dini se Bond njihet edhe si 007. Ju e dini se ai i do makinat e tij të shtrenjta dhe pajisjet e spiunazhit, dhe se i pëlqen martinit e tij të tundura, jo të trazuara.

Por cila është historia pas Bond-it dhe si u bë personazhi një legjendë?

Fleming kishte një kopje të librit Birds of the West Indies të James Bond dhe mendoi se emri i autorit ishte i përsosur për personazhin e tij. Në një intervistë me The New Yorker, Fleming tha:

“Kur shkrova të parin në vitin 1953, doja që Bond të ishte një njeri jashtëzakonisht i mërzitshëm, jo interesant, të cilit i ndodhnin gjërat… kur po kërkoja një emër për protagonistin tim, mendova: ‘O Zot i madh, James Bond është emri më i zakonshëm që kam dëgjuar ndonjëherë’.”

Shumë nga tiparet e karakterit të Bond-it janë marrë drejtpërdrejt nga vetë autori. Për shembull, ashtu si Fleming, Bond pëlqen golfin dhe lojërat e fatit dhe ashtu si Fleming, Bond preferon koktejet e tij të tundura dhe jo të trazuara.

Një martini tradicionale përzihet në vend që të tundet, por biografi i Fleming-ut, Andrew Lycett, tha se autori preferonte martinin e tij të tundur sepse besonte se ruante shijen e pijes.

Dëshironi një martini të vërtetë në stilin Bond dhe të dini se çfarë fshihet pas martinit të tij?

Sipas librave, vendet që do t’i vizitonte 007 diheshin nga agjencia e spiunazhit, kështu që ata dërgonin një udhëzim lokaleve që kushdo që porosiste posaçërisht “Vodka Martini, shaken not stirred” të shërbehej me një version joalkoolik të pijes.

Tundja e martinit e përzien më shumë vodkën ose xhinin me akullin, gjë që mund të ndryshojë paksa efektin e alkoolit dhe ta bëjë më të butë për t’u pirë më shpejt.

Kështu që 007 mund të pretendojë se po dehet ose të pijë shoqërisht me armiqtë, të cilët do të mendojnë se ai po dëmtohet. Në këtë mënyrë, ai e mbante mendjen e kthjellët për çdo kërcënim të mundshëm.

Skenat ku Bond porosiste pijen e tij ishin magjike dhe të mbushura me misterin e skenave të mëpasshme që vinin në film.

Sipas asaj që shkruante Ian Fleming, ai konsumonte mesatarisht 92 njësi alkooli në javë. Kjo është rreth 4-5 herë më shumë sesa kufiri i rekomanduar nga mjekët në Mbretërinë e Bashkuar (rreth 14 njësi në javë).
Në ditët më të rënda, Bond arrinte të konsumonte pothuajse gjysmën e një shisheje vodka brenda një dite! Nëse Bond do të ishte një person real, padyshim që do të kishte probleme serioze shëndetësore, përfshirë dëmtim të mëlçisë dhe dridhje të duarve, gjë që do ta bënte të vështirë përdorimin e armëve.

Pastaj vjen martini Vesper, i cili u shpik nga Ian Fleming në romanin e tij të vitit 1953, Casino Royale.

Në kapitullin 7 të librit, Bond porosit një martini vodka si më poshtë:

“Tre masa Gordon’s, një vodka, gjysmë mase Kina Lillet. Tundeni shumë mirë derisa të ftohet në akull, pastaj shtoni një fetë të madhe dhe të hollë lëvozhgë limoni… Kjo pije është shpikja ime. Unë do ta patentoj kur të mendoj për një emër të mirë.”

Më vonë, në kapitullin 8, Bond e emërton pijen Vesper, sipas së bukurës Vesper Lynd, një personazh që me sa duket ishte frymëzuar nga një agjente e vërtetë polake e quajtur Krystyna Skarbek, e cila punonte për Ekzekutivin e Operacioneve Speciale.

Përveç dashurisë së Bond-it për golfin, lojërat e fatit, gratë e bukura dhe martinin e tundur, personazhi njihet edhe për pasionin e tij për makinat, ushqimin dhe verën e mirë. Ai është një njeri i pavarur që ndonjëherë shfaqet si arrogant, por është shumë inteligjent dhe i shpejtë në veprim. Këto karakteristika priren të mbeten të vërteta për Bond-in në të gjitha adaptimet filmike të personazhit letrar, nga Sean Connery në vitet 1960, Roger Moore në vitet ’70 dhe ’80, Pierce Brosnan në vitet ’90 dhe Daniel Craig nga 2006 deri në 2021.

Në disa mënyra, filmat më të rinj të Bond-it e kanë përshtatur personazhin me kohët bashkëkohore. Disa nga pikëpamjet shoqërore dhe politike të Bond-it në romanet e hershme nuk do t’i përshtateshin aq mirë audiencës së sotme. Për shembull, gratë kanë luajtur gjithmonë një rol të rëndësishëm në botën e Bond-it, por trajtimi i tyre në filmat më të fundit ka qenë më i respektueshëm krahasuar me adaptimet e mëparshme. Për më tepër, Bond pinte shumë duhan në romanet e hershme, por duke filluar nga Pierce Brosnan në vitet 1990, ai pinte duhan vetëm në disa skena. Që nga viti 2006, Bond nuk pi më duhan fare.

No Time to Die i vitit 2021 është filmi më i fundit i Bond-it dhe shënon filmin e fundit me protagonist Daniel Craig si agjenti i MI6. Deri më tani, filmi ka marrë përgjithësisht vlerësime të favorshme si nga audienca ashtu edhe nga kritikët, dhe duket si një lamtumirë e duhur për Craig, i cili ka luajtur Bond-in në pesë filma gjatë dy dekadave.

Çfarë do të vijë më pas nga James Bond dhe çfarë do të sjellë me filmat e tij? Vetëm koha do ta tregojë.