December 1, 2023

Note: Ky blog është krijuar për t’iu ofruar juve një këndvështrim të sinqertë rreth temave të caktuara, duke filluar nga librat dhe kultura, e deri tek mendimet dhe qëndrimet tona. Çfarëdo që të duket personale, mos e konsidero të tillë. Disa janë të bazuara në eksperienca personale, disa në vlerësime filozofike e psikologjike, e disa të tjera në evidencë. Ideja është që të mësosh diçka nga përvojat tona dhe pse jo të të gjenden ndonjëherë në jetë. No hard feelings. It’s all based on a true story. Paper Team

Sot do t’iu dërgojmë në Stamboll, atje ku këngëtari i vjetër Munir tha: “Ja vlen ta japësh një jetë, vetëm të kalosh nëpër lagjet e Stambollit”.

Se sa i vizituar është Stambolli, mendoj që tashmë nuk është një risi të cilën duhet ta diskutojmë. Por, fakti që në çdo cep të tij ka diçka për të rinjtë, për artistët, për melankolikët dhe për njerëzit që i gëzohen jetës, pikërisht për këtë ne ju prezantojmë disa nga lagjet më të famshme në Stamboll.

Cihangir

Një vend bohemian, me kafenetë e saj ku zhvillohen debate për teatrin, kinemanë, letërsinë dhe filozofinë – ndryshe një vend tamam i artistëve. Ky është Cihangiri, kuptimi i të cilit qëndron tek “personi që pushtoi pjesën më të madhe të botës”. Për të zbuluar këtë, nëse kthehemi në histori, Cihangir ishte djali i Sulltanit Sulejman, i cili vdiq në moshë të re, ku për nder të tij kjo lagje mori këtë emër.

Banorët dhe vizitorët thonë se qetësia që e karakterizon këtë lagje e ka trashëguar nga vetë karakteri që zotëronte Cihangiri.

E shtrirë në breg të detit, tingëllon sikur të gjithë kanë ardhur për pushime në Cihangir, ajo karakterizohet nga shkallët brenda lagjeve, të cilat të mundësojnë të shihni pamjet e bukura të Bosforit, Uskudar-it dhe Maiden’s Tower.

Dyqanet e vogla ushqimore, kafenetë dhe libraritë ishin disa nga gjërat e vogla që e identifikonin Cihangirin në vitet e ’20-ta dhe ’30-ta. Në vitet e ‘50ta, Cihangiri filloi me ndërtimin e ndërtesave luksoze, ndryshimet e vogla e quan atë drejt evoluimit duke e veçuar nga qyteti, një ndërthurje më e popullarizuar e cila vetëm sa u shtrenjtua, pra me një kulturë krejt ndryshe nga i gjithë Stambolli.

Çka mund të vizitoni në Cihangir?

Kafenetë me interierin më të bukur shquhen Susam, Meyra dhe Smyrna, ndërsa për ta shijuar peshkun më të mirë vizitoni Doga Balik dhe Findikli. E nëse doni të përjetoni diçka akoma më të veçantë vizitoni librarinë e Homerit. Pronarja e kësaj librarie Aysen Boylu, kishte treguar se teksa po përfundonte doktoraturën, e potencoi se nëse do të kishte një librari dhe një kafene, do të lexonte shumë libra dhe do të mbaronte më shpejt studimet, ndaj u vendos hapja e një librari-kafe.

“Në fakt, si historia e çdo librarie të pavarur, edhe e imja; krejtësisht larg tregtisë, me një qasje romantike… E hapëm në vitin 1995, ndërsa në atë kohë nuk kishte shumë librari-kafe, Homer’s Bookstore filloi si një librari-kafe”, tha ajo.

Librarinë e veçon aplikacioni “blind date with a book” si dhe literatura e larmishme botërore.

Stambolli i fshehur: Balat

Balat është një nga lagjet më të vjetra dhe më spektakolare të Stambollit. Sapo të shkelni nëpër rrugët e ngushta me kalldrëm dhe ndërtesat historike, ndjeni një atmosferë të ndryshme nga askund tjetër në Stamboll.

Distrikti është i fshehur dhe është larg nga qyteti, i vendosur përtej brigjeve të Eminönü përgjatë Bririt të Artë. Është mjaft afër stacionit të metrosë përgjatë Bririt të Artë (të quajtur Haliç në turqisht). Rruga bregdetare përgjatë Bririt të Artë është jashtëzakonisht e këndshme, me parqe masive përgjatë gjithë rrugës dhe plot njerëz që ecin shtigjeve të bregdetit.

Por sapo hyni brenda Balatit, gjithçka tretet pasi ju keni hyrë në Stambollin e vjetër.

Ndoshta pjesa më ikonike e Balatit janë shtëpitë shumëngjyrëshe të distriktit përgjatë rrugëve të pjerrëta me kalldrëm. Këto shtëpi janë kryesisht mbi 50-vjeçare dhe disa 200-vjeçare. Këto shtëpi historike prej druri janë ndër ndërtesat më të fotografuara në qytet, dhe duke pasur parasysh popullaritetin e saj, shumë prej këtyre rrugëve tani kanë kafene dhe restorante ku mund të ndaleni dhe të shijoni pamjet

Ose nëse doni një pushim (mbani mend: shumica e këtyre rrugëve janë mjaft të pjerrëta!), thjesht uluni në shkallët e këtyre shtëpive, pasi njerëzit kanë pushuar në të njëjtën pjerrësi për shekuj.

Pavarësisht faktit që Stambolli është i populluar nga shumica myslimane, Balat është një lagje që tradicionalisht ka qenë shtëpia e pakicave në qytet, me shumë familje hebreje dhe familje ortodokse greke që e bëjnë atë shtëpitë e tyre. Shkolla e Mesme Greke ka mbetur si institucion që e vërteton këtë. Përgjatë bregut është një kishë bullgare, me kallëpe hekuri të prodhuara në Vjenë dhe një kullë me shumë kambana që ishte dhuratë nga Rusia.

Balati është vendi i ushqimeve tradicionale dhe prodhimeve të freskëta dhe mjafton vetëm ambienti i rrethit për të bërë një shëtitje nëpër tregje që ia vlen. Në Balat nuk do të gjeni emra të brendeve të mëdha por do të gjeni gjëra të ngjashme me të cilat mund t’i gjeni kudo tjetër në botë.

Moda

Ana aziatike e Stambollit është ende kryesisht e panjohur për vizitorët që zakonisht rrinë vetëm në Sultanahmet ose në Beyoğlu. Por, vetëm një udhëtim me traget larg qendrës, ju ngjet për tek lagjja Moda, zona më e lezetshme në anën e Anadollit.

Moda Sahili (Moda Seaside) është perfekt për të shëtitur buzë Bosforit dhe për të parë Stambollin nga një kënd tjetër. Ju do të shihni banorët duke ngarë biçikletat e tyre ose duke vrapuar, nuk ka rëndësi nëse është ditë pune apo fundjavë, kopshti i çajit është gjithmonë plot me njerëz që shijojnë pamjen nga një vend me hije nën pemë.

Pak përtej mund ta gjeni Kadıköy Balık Pazarı (Kadıköy Pazari i Peshkut), por jo vetëm peshk. Do të gjeni gjithçka nga prodhimet e freskëta deri te djathrat, ullinjtë, kafeja, arrat, ëmbëlsirat turke dhe mjalti. Thjesht ecja nëpër tregun e gjatë në natyrë ja vlen për ta përjetuar nxitimin dhe vonesat e vendasve teksa shkojnë në punë, pasi që hapësira “vlon” nga njerëzit. Sigurohuni që të shkoni në restorantin Çiya nëse ndiheni të uritur, aty do të gjeni disa nga qebapët më të mirë si dhe një sërë pjatash anadollake.

Photo by: Oguzhan Tasimaz

Vizitoni Muzeun Barış Manço

Barış Manço ishte një nga artistët kryesorë dhe një nga themeluesit e zhanrit të rock-ut anadollak që pati lulëzimin e tij në vitet ’70 dhe ’80. Një ikonë, me flokët e tij të gjatë dhe stilin etnik, shtëpia e tij në lagjen Moda u shndërrua në muze dhe vizitohet çdo ditë nga fansat nga e gjithë bota.

Shihni një shfaqje në Shtëpinë e Operas Sürreyya

Themeluar në vitin 1927, si teatri i parë muzikor në anën e Anadollit të Stambollit, Shtëpia e Operës Süreyya ia vlen të shikohet vetëm për arkitekturën e saj të bukur, veçanërisht hollin madhështor me tapetin e tij të kuq dhe banderolat e zbukuruara. Ju gjithashtu mund të merrni bileta për një shfaqje, e cila përfshin koncerte të muzikës klasike, shfaqje baleti dhe opera.

Shkoni në bar për të kërcyer

Kur bëhet vonë, Kadife Sokak i Kadıköy-t fillon të mbushet me turma të reja që të gjithë zbresin në copën që rreshtojnë rrugën. Shkoni në Arkaoda për t’u kënaqur me muzikë nga DJ të ndryshëm që luajnë të gjitha llojet e zhanreve. Do të gjeni gjithashtu bare të shkëlqyera në Moda Caddesi, si Ayı ose Zeplin, dhe nëse jeni në humor për ndonjë kërcim, drejtohuni në Zor.